Luật Nhà ở năm 2023 đã được Quốc hội chính thức thông qua sáng ngày 27/11/2023 với không ít quy định mới có lợi cho người dân. Cụ thể:
1. Căn hộ chung cư mini được cấp Sổ hổng
Luật Nhà ở năm 2023 siết chặt quản lý việc xây dựng chung cư mini (nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân).
Theo đó, cá nhân muốn xây chung cư mini (nhà ở từ 02 tầng trở lên, tại mỗi tầng có các căn hộ hoặc từ 02 tầng và quy mô 20 căn hộ trở lên) để bán, cho thuê sẽ phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở.
Căn hộ đủ điều kiện được cấp Sổ hồng theo quy định của pháp luật về đất đai sẽ được bán, cho thuê, thuê mua theo quy định Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.
Quy định về việc cấp Sổ hồng cho chung cư mini không phải là quy định mới, trước kia, khoản 2 Điều 46 của Luật Nhà ở 2014 cũng quy định người mua căn hộ chung cư mini được cấp Sổ hồng nếu chung cư mini đáp ứng đủ điều kiện sau:
– Có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín;
– Có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng;
– Có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở chung của nhà chung cư.
Tuy không phải nội dung mới nhưng việc đồng bộ quy định với Luật Đất đai sẽ khắc phục được các tồn tại, hạn chế trong phát triển, quản lý, sử dụng chung cư mini, đồng thời bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu quản lý và nhu cầu phát triển, đáp ứng nguồn cung nhà ở đô thị.
2. Thay đổi cách xác định thời hạn sử dụng nhà chung cư
Luật mới quy định, thời hạn sử dụng nhà chung cư được xác định theo hồ sơ thiết kế và thời gian sử dụng thực tế nhà chung cư theo kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền.
Thời hạn này phải được ghi rõ trong văn bản thẩm định của cơ quan có thẩm. Và thời hạn sử dụng nhà chung cư được tính từ khi nghiệm thu đưa vào sử dụng.
Còn hiện nay, thời hạn sử dụng nhà chung cư được xác định theo cấp công trình xây dựng và kết luận kiểm định chất lượng của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh nơi có nhà chung cư.
3. Nới lỏng điều kiện mua, thuê mua nhà ở xã hội
Theo Luật Nhà ở 2023, người mua, thuê mua nhà ở xã hội từ 01/8/2024 không phải đáp ứng điều kiện sau:
– Có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội;
– Nếu không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này, trừ trường hợp là học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập.
Đồng thời, người mua, thuê mua nhà ở xã hội theo Luật mới sẽ cần đáp ứng điều kiện sau:
– Điều kiện về nhà ở:
- Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội đó;
- Chưa được mua/thuê mua nhà ở xã hội;
- Chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức;
- Có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực.
– Điều kiện về thu nhập:
+ Các đối tượng sau phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định của Chính phủ:
- Người thu nhập thấp tại khu vực đô thị;
- Công nhân, người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp;
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan; công chức, công nhân, viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu thuộc Quân đội nhân dân, Công an nhân dân hưởng lương từ ngân sách nhà nước, đang phục vụ tại ngũ, trừ trường hợp được bố trí thuê nhà ở công vụ.
- Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
+ Hoặc phải thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo theo quy định.
Như vậy, Luật Nhà ở 2023 đã bỏ quy định về việc người mua, thuê mua nhà ở xã hội phải đáp ứng điều kiện cư trú.
4. Được thỏa thuận số tiền trả trước khi thuê mua nhà ở
Theo Luật mới, người thuê mua phải trả trước cho bên cho thuê mua một tỷ lệ phần trăm nhất định của giá trị nhà ở thuê mua theo thỏa thuận nhưng ≤ 50% giá trị nhà ở thuê mua.
Tức là, Luật Nhà ở năm 2023 đã không giới hạn tỷ lệ trả trước như quy định hiện hành tại Luật Nhà ở năm 2014 – người mua bắt buộc phải thanh toán trước 20% giá trị của nhà thuê mua.
Khi Luật Nhà ở 2023 có hiệu lực (từ 01/8/2024), các bên sẽ được tự thỏa thuận về số tiền trả trước khi thuê mua nhà ở miễn không vượt quá 50% giá trị của nhà thuê mua.
Số tiền còn lại được tính thành tiền thuê nhà để trả hàng tháng cho bên cho thuê mua trong một thời hạn nhất định. Sau khi hết thời hạn thuê mua và khi đã trả hết số tiền còn lại thì người thuê mua có quyền sở hữu đối với nhà ở đó.
5. Công nhân khu công nghiệp được hỗ trợ nhà lưu trú
Theo quy định mới, công nhân đang làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã trong khu công nghiệp sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà lưu trú.
Công nhân, để được hưởng chính sách người lao động phải có:
Hợp đồng lao động và xác nhận của doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất trong khu công nghiệp, doanh nghiệp kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp.
Việc xét duyệt đối tượng được thuê nhà lưu trú công nhân do chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp thực hiện.
Nếu doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất trong khu công nghiệp thuê nhà lưu trú công nhân để cho công nhân thuê lại thì do doanh nghiệp, hợp tác xã đó thực hiện.
Đồng thời, Ban quản lý khu công nghiệp có trách nhiệm kiểm tra theo thẩm quyền việc xét duyệt đối tượng được thuê nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp.
Trên đây là các quy định có lợi cho người dân của Luật Nhà ở 2023, bên cạnh đó, cũng có nhiều thay đổi trong chính sách đối với doanh nghiệp bất động sản.
