Trong ẩm thực Việt Nam, gạo rất quan trọng và mỗi lần nấu chúng ta thường vo gạo nhưng nhiều người không biết điều đó có ý nghĩa gì, có gây mất dinh dưỡng không.
Trong ẩm thực Việt thì món cơm nấu từ gạo trắng có vị trí quan trọng và là món ăn truyền thống phổ biến. Thậm chí với nhiều người thì nếu thiếu cơm sẽ không chịu được. Gạo cũng có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của người Việt.
Khi nấu cơm thì hầu như chúng ta có hành động vo gạo. Nhiều người nói vo gạo càng sạch thì cơm càng ngon nhưng cũng có luồng ý kiến nói vo gạo kỹ sẽ làm mất dinh dưỡng. Vậy nên thế nào mới ư tốt?
Trang The Conversation (Úc) đăng tải nghiên cứu cho thấy vo gạo có nhiều lợi ích. Nhiều người tin rằng vo gạo trước khi nấu có thể làm giảm lượng tinh bột của gạo nhưng nghiên cứu khẳng định điều đó không đúng. Nhiều người nhìn thấy nước vo gạo đặc thì nghĩ ràng dinh dưỡng bị mất đi nhiều nhưng thực tế màu trắng đục của nước vo gạo là do những tinh bột tự do hình thành trong quá trình xay xát gạo để tách vỏ trấu. Tinh bột đó gọi là amyloza, bám trên bề mặt hạt gạo.
Một nghiên cứu của Đại học Kinh doanh và Công nghệ Bắc Kinh (Trung Quốc) cũng đã tiến hành để so sánh lợi ích của vo gạo sau khi nấu giữa 3 loại gạo là gạo nếp, gạo trắng hạt vừa và gạo thơm.
Các nhà nghiên cứu đã chia ra làm nhóm gạo để nghiên cứu là không vo, vo 3 lần và vo 10 lần. Kết quả là dù vo hay không vo cũng không ảnh hưởng tới độ kết dính, tính chất dẻo thơm của cơm sau khi chín. Độ dính dẻo của cơm không phụ thuộc vào amyloza mà phụ thuộc vào một dạng tinh bột khác gọi là amylopectin – loại này được hình thành trong quá trình nấu.
Do đó theo các chuyên gia khuyến cáo thì trước khi nấu cơm bạn nên vo gạo kỹ để giúp loại bỏ bụi bẩn, vỏ trấu, côn trùng và tạp chất. Điều này đặc biệt quan trọng khi quá trình xay xát và xử lý gạo ở một số nơi không được cẩn thận có thể bị bụi bẩn, bị nhiễm hóa chất chống mốc…. Việc vo gạo kỹ lưỡng giúp bạn loại bỏ tốt hơn phần hóa chất độc hại nhiễm trong gạo.
Trong gạo cũng có thể có hạt vi nhựa nên vo gạo càng kỹ càng giúp làm sạch hạt vi nhựa này. Hạt vi nhựa này hình thành do quá trình chứa đựng bảo quản gạo trong các bao bì bằng nhựa, và mọi bao bì nhựa đều có hạt vi nhựa. Thao tác vo gạo có thể giúp giảm đến 40% lượng hạt vi nhựa trong gạo.
Tuy nhiên hành động vo gạo không làm sạch được vi khuẩn nên bạn cần chú ý. Ngoài ra khi chứa đựng gạo nên ưu tiên bao bì giấy, bao nhựa sạch, tránh để gạo lâu ngày.
Việc vo gạo cũng nên chú ý để đảm bảo sạch và đúng. Nhiều người tận dụng lòng nồi cơm điện ngay này để vo gạo nhưng điều đó không đúng vì vừa làm hỏng nồi vừa không sạch gạo.
Để làm sạch gạo trong quá trình, bạn nên cho gạo vào rá và dùng tay chà xát sẽ giúp làm rơi xuống hạt mày, bụi trấu, hạt gạo mọt, gạo vỡ, bụi bẩn tốt hơn nên sẽ sạch hơn vo bằng nồi. Hơn nữa vo gạo bằng nồi còn làm nhanh hỏng lớp chống dính của nồi cơm điện.