Bánh mì là món ăn cực được yêu thích tại Việt Nam. Từ bánh mì thịt, bánh mì pate, bánh mì trứng đến bánh mì chảo, bánh mì que,… vô vàn biến tấu hấp dẫn đã chinh phục khẩu vị của biết bao người.
Người thừa cân, béo phì
Bánh mì, đặc biệt là các loại bánh mì trắng, thường chứa ít chất xơ, vitamin và khoáng chất. Thay vào đó, chúng chủ yếu cung cấp carbohydrate đơn giản, dễ dàng chuyển hóa thành đường trong máu, gây tăng đột biến insulin và làm tăng cảm giác thèm ăn.
Việc tiêu thụ quá nhiều bánh mì không chỉ khiến bạn nhanh đói mà còn dễ dàng tích tụ mỡ thừa, đặc biệt là ở vùng bụng, gây tăng cân và béo phì. Người thừa cân, béo phì nên hạn chế bánh mì trắng, thay thế bằng bánh mì nguyên cám giàu chất xơ, giúp no lâu hơn.
Người bị tiểu đường
Bánh mì, đặc biệt là bánh mì trắng, có chỉ số đường huyết (GI) cao, nghĩa là chúng làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng. Điều này có thể gây hại cho người bị tiểu đường, khiến lượng đường trong máu khó kiểm soát, tăng nguy cơ biến chứng.
Người bị tiểu đường nên hạn chế ăn bánh mì trắng, thay vào đó nên lựa chọn bánh mì nguyên cám, bánh mì đen hoặc bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt. Những loại bánh mì này chứa nhiều chất xơ, giúp làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu, giúp kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.
Người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp
Một số loại bánh mì, đặc biệt là bánh mì làm từ bơ, mỡ động vật hoặc chứa nhiều thành phần chế biến sẵn như xúc xích, pate, thường chứa chất béo bão hòa và cholesterol xấu. Tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa có thể làm tăng nồng độ cholesterol xấu (LDL) trong máu, gây tích tụ mảng bám trong động mạch, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, bệnh tim mạch và đột quỵ. Người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp nên hạn chế bánh mì trắng, ưu tiên bánh mì nguyên cám, ít muối.
Người bị bệnh thận
Đối với người bệnh thận, việc tiêu thụ bánh mì cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Bánh mì chứa một lượng phốt pho nhất định, mà thận khỏe mạnh có thể dễ dàng đào thải. Việc dư thừa phốt pho có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe với người bệnh thận.
Vì vậy, việc xác định lượng bánh mì phù hợp cho từng người bệnh là rất quan trọng và cần phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe, chức năng thận và các yếu tố khác để đưa ra lời khuyên cụ thể về chế độ ăn, bao gồm cả lượng bánh mì nên ăn mỗi ngày.
Người bị hội chứng ruột kích thích (IBS)
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một rối loạn chức năng đường ruột phổ biến, gây ra các triệu chứng như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón. Mặc dù nguyên nhân chính xác của IBS chưa được xác định rõ, nhưng một số yếu tố được cho là có liên quan đến IBS bao gồm stress, thay đổi nội tiết tố, nhiễm trùng đường ruột và nhạy cảm với một số loại thực phẩm, trong đó có FODMAPs.
FODMAPs là một nhóm carbohydrate chuỗi ngắn khó tiêu hóa, có thể lên men trong ruột, gây ra các triệu chứng khó chịu cho người bị IBS. Bánh mì chứa một lượng FODMAPs nhất định, đặc biệt là fructan và GOS. Do đó, người bị IBS nên hạn chế ăn bánh mì, đặc biệt là bánh mì trắng. Thay vào đó, có thể lựa chọn bánh mì làm từ bột mì nguyên cám, hoặc bánh mì sourdough, vì chúng chứa ít FODMAPs hơn.
Người mắc bệnh celiac
Bệnh celiac là một rối loạn tự miễn dịch, xảy ra khi cơ thể phản ứng với gluten – một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch đen và lúa mạch. Khi người bệnh celiac ăn thực phẩm chứa gluten, hệ thống miễn dịch sẽ tấn công ruột non, gây tổn thương niêm mạc ruột, dẫn đến kém hấp thu dinh dưỡng.
Bánh mì được làm từ bột mì, nguồn cung cấp gluten chủ yếu, do đó người bệnh celiac tuyệt đối không nên ăn bánh mì và các sản phẩm từ lúa mì khác. Việc tiêu thụ gluten dù chỉ một lượng nhỏ cũng có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, mệt mỏi, thiếu máu,…và các biến chứng nguy hiểm về lâu dài.